De afgelopen maanden heb ik een aantal leidinggevenden en medewerkers uit de zorg mogen begeleiden via het initiatief van extra coaching voor de zorg, Zorgzijn Werkt.
Thema’s
De thema’s die speelden bij de coachees kwamen neer op een disbalans maar ook over hoe om te gaan met gevoelens van angst, onzekerheid, onmacht, leegte verlies, rouw, het niet zien van een stip aan de horizon. Maar ook verlies van zingeving speelde een rol in een van de gesprekken.
In deze blog zal ik iets schrijven over de disbalans, de verstoorde balans in geven en nemen. In een volgend blog zal ik iets schrijven over de zingevingsproblematiek die ik ben tegengekomen in de gesprekken.
Werken in de zorg betekent vooral ‘zorgen voor anderen’ maar je kunt pas voor anderen zorgen als je ook goed voor jezelf zorgt. Dit schiet er bij veel medewerkers bij in. Wat je niet hebt kun je niet geven. Dus als jij uitgeput bent zowel fysiek als mentaal wat heb jij dan te geven? Hoeveel potentie is er nog? Hoeveel ruimte?
Een bekend thema bij zorgmedewerkers is dat ze veel geven, meer dan dat ze hebben te geven. Hiermee komen ze in een disbalans terecht. Ze nemen niets, geen tijd voor zichzelf, geen ademruimte, niks. De balans van geven en nemen is verstoord.
Wanneer je meer geeft dan dat je kunt geven dan raak je uitgeput. Wanneer je niet uitrust en maar doorgaat raak je burn-out.
Waartoe wordt je uitgenodigd als zorgmedewerker en als mens?
Een vraag die ik vaak gesteld heb. Als zorgmedewerker vertelden een aantal dat ze zich uitgenodigd voelden om hard te werken, flexibel te zijn, te veranderen van afdeling, van locatie, alles wat er was te verduren en te verdragen en steeds de grenzen op te rekken. Als mens voelden ze uitgenodigd om stil te staan, te vertragen en om goed voor zichzelf te zorgen.
Dat laatste vraagt om te leren begrenzen, leren luisteren naar de signalen van het lichaam, nee leren zeggen en te nemen. Dit vereist moed in een tijd als deze waarin vele zorgmedewerkers zich uitgeknepen voelen maar ook beschikken over een grote loyaliteit en verantwoordelijkheidsgevoel van waaruit ze maar doorgaan. Het vraagt om de tijd te nemen.
Tijd nemen voor jezelf, goed voor jezelf zorgen dat vraag om iets te nemen. Iets nemen waarmee je voor jezelf zorgt, iets nemen en doen voor jezelf waarmee je de balans hersteld. Dit bleek voor een aantal geen eenvoudige opgave. Want voor een ander zorgen kenden ze goed maar voor zichzelf zorgen niet. Vertragen en stilstaan riep onrust op, zo gewend zijn aan ‘doen’ voor een ander.
Via rake vragen, gesprekken, een luisterend oor, meditaties heb ik medewerkers begeleiding geboden naar zelfzorg maar ook naar stukje bewustzijn en inzichten over het hoe en het waarom van het harde werken, waarom er meer geven dan nemen was.
Een van de coachees vertelde; jij plant zaadjes in mij en naderhand kwamen de inzichten, ik ben erg dankbaar, nu neem ik de tijd voor mezelf geef beter mijn grenzen aan en voel me niet meer voor alles en iedereen verantwoordelijk. Als dank mocht ik een mooie bos bloemen ontvangen, het blijven gevers he……