De veer van coachee Yvonne!
In mijn praktijk komen veel mensen die op zoek zijn naar balans, veerkracht, innerlijke rust en om beter om te leren gaan met de veranderingen en gebeurtenissen in leven en werken. Deze zijn er nu eenmaal. Van Yvonne, een zorgprofessional ontving ik afgelopen week deze review. Als dank en symbool voor het traject maakte Yvonne voor mij een veer (zie afbeelding). Het voelde al een tijdje niet goed in haar. Emotioneel volledig uit balans, geen innerlijke rust maar onrust, lichamelijke klachten en slecht slapen. Samen gingen we op zoek naar onderliggende factoren en naar passende oefeningen die haar konden helpen. Veel ‘oud zeer’ onverwerkte rouw, trauma’s, overtuigingen en denkpatronen kwamen aan de oppervlakte en stap voor stap bouwde Yvonne haar veerkracht weer op. Tegelijkertijd leerde ze veel over zichzelf, haar leven en de wereld. Nu kijkt ze vol vertrouwen vanuit andere perspectieven.
Ingrijpende gebeurtenissen, trauma’s, rouw en langdurige stress kunnen bij niet voldoende veerkracht zorgen voor burn-outs en depressies. De rek is er dan uit, men geeft aan dat de emoties de overhand hebben, concentratie en focus is ver te zoeken.
Veerkracht is het vermogen om te herstellen van stress en tegenslagen. Als er iets naars gebeurt dan kunnen we ons behoorlijk uit het veld geslagen voelen. Dit is volkomen normaal, het voelen van je lichaam, emoties en acceptatie is wat ons tot mens maakt in plaats van robot.
Mentale veerkracht wordt omschreven als de kracht van de mind of de geest om zich snel te herstellen na tegenslagen en veranderingen en om deze ook te kunnen zien als mogelijkheden om persoonlijk te groeien. De een beschikt over meer mentale veerkracht dan de ander. Veerkracht kun je zien als een dynamisch proces welke wordt beïnvloedt door verschillende factoren en omstandigheden die ervoor zorgen dat iemand goed kan omgaan met stress, veranderingen en (ingrijpende) gebeurtenissen. Je bent in staat om de balans te houden.
De basis voor mentale veerkracht wordt gelegd in de hechtingsperiode. Waar je geboren bent, wie je ouders en familie zijn, welke trauma’s en gebeurtenissen er waren (ook voor jou), overtuigingen en patronen er zijn, spelen allemaal een belangrijke rol. Wanneer je als jong kind hebt geleerd dat je kunt vertrouwen, dat er (onvoorwaardelijk) mensen zijn wanneer je ze nodig hebt, dan bouw je vertrouwen op in jezelf, de wereld en anderen. Dit vormt een bepaalde stevigheid die je nodig hebt wanneer je te maken krijgt met stressvolle en ingrijpende gebeurtenissen en veranderingen. Wanneer je geen veilige hechting kent kan het moeilijk zijn om hulp in te schakelen want je hebt ooit ergens geleerd dat men er niet voor je is. Je probeert dan alles ‘alleen’ op te lossen want het kan ook zijn dat je onderliggende overtuiging is dat je ‘sterk’ moet zijn en het zwak is om ‘om hulp’ te vragen.
Veerkracht kan bij aanhoudende stress verzwakt worden wanneer er niet op tijd wordt teruggeschakeld ( dynamisch proces)
Belangrijke functies van veerkracht
Veerkracht vormt een belangrijke functie voor het behoud van mentale gezondheid/welbevinden. Veerkracht vormt een buffer tegen stressoren en bij moeilijke gebeurtenissen en stelt je in staat om oude wonden te genezen. Veerkracht zorgt voor het herstel van je mentale gezondheid. Het zorgt ervoor dat je kunt ‘terugveren’. Ook zorgt veerkracht voor het ervaren van een basisgeluksgevoel.
Ontwikkelen van veerkracht, het brein
Veerkracht kun je trainen en ontwikkelen. Uit neuropsychologisch onderzoek blijkt dat er een 4 tal regio’s zijn in het brein die samenhangen met veerkracht (Hanson,2019). Hoe actiever deze regio’s, des te meer veerkracht. De amygdala is een onderdeel van het brein die een alarmerende functie heeft en wordt gedeeltelijk aangestuurd door de prefrontale cortex. Dit is het jongste deel van het brein die betrokken is bij onze ‘cognitieve functies’ als plannen, organiseren, besluiten nemen en geheugen. Ook speelt de prefrontale cortex een rol bij emotionele functies als sociaal gedrag en impulsen. Door de verbinding te versterken tussen deze twee hersendelen zul je kalmer kunnen blijven in crisissituaties.
Dit vraagt om gericht oefenen waardoor bepaalde neurologische banen worden geprikkeld en sterker, actiever en krachtiger worden. Een passende metafoor voor het aanleggen van nieuwe neurologische paden is die van de wandeling in het bos. Hoe vaker de paden belopen zijn des te breder en makkelijker begaanbaar ze zijn. Dus door te oefenen kun je je brein blijvend veranderen.
Tips voor ontwikkelen van veerkracht
- Ken je zones, dat wil zeggen bewust zijn van jouw staat op dit moment. Rood staat voor vecht vlucht, bevries angst frustratie emotionele pijn. Roze is de staat waarin de meeste mensen zich in dit jachtige tijdperk bevinden en kun je herkennen aan milde tot middelmatige stressgevoelens en niet volledig herstellen. Groen is de herstelfase waarin we opladen. Om je bewust te worden dien je dus regelmatig te checken bij jezelf, wat je opmerkt in je lichaam, emoties en gedachten. Kies er bewust voor om jezelf in de groene zone te brengen door middel van een bodyscanmeditatie, diepe ademhalingsoefeningen.
- Wees je dagelijks bewust van alle goede dingen in het leven groot en klein, schrijf ze op
- Zelfkennis ontwikkelen en een positief zelfbeeld
- Wees nieuwsgierig en ontwikkel optimisme
- Reguleer je emoties door emotieregulatie, erover praten bijvoorbeeld
- Ontwikkel autonomie, oefenen in bewuste keuzes maken
- Versterk ondersteunende en voedende relaties, deze geven ons een veilig gevoel en meer eigenwaarde. Dit is een voedende cyclus die zorgt voor meer veerkracht
- Leef en eet gezond, breng tijd door in de natuur en beweeg (yoga, wandelen)
Misvattingen
Een misvatting, overtuiging die ik vaak tegenkom in de praktijk is dat mensen het idee hebben dat wanneer ze maar heel veel en hard gaan sporten, de mentale gezondheid en veerkracht zich dan weer hersteld. Vluchten in overmatige sporten is een controle en vermijdingsstrategie net als vluchten in alcohol, internet, medicatie etc. Gevolg hiervan is dat het lichaam extra uitgeput wordt terwijl de onderliggende mentale component niet wordt ontrafeld. Gevolg; langdurige burn-outs en het probleem ofwel symptoom zal blijven bestaan. Het doel van het ontwikkelen en herstellen van veerkracht is dat het duurzaam is. Het een kan niet zonder het ander, dus bewegen is heel goed en besteed dan ook aandacht aan de mentale kant!
Kom je zelf niet verder met deze tips of wil jij net als Yvonne met behulp van een coach je mentale gezondheid verbeteren en veerkracht ontwikkelen? Je bent van harte uitgenodigd bij de Polderij. Je kunt je aanmelden voor een kennismakingsgeprek via deze link. De kennismaking duurt max 45 min en is gratis online en wanneer je dit liever live doet bij de Polderij dan is deze inclusief waneer we besluiten een coachtraject te starten besluit je om niet verder te gaan dan bedragen de kosten €30,25.
In de kennismaking kunnen we kijken of er een klik is, kan ik aangeven hoeveel gesprekken er nodig zijn en aan de hand daarvan maak ik een begeleidingsvoorstel voor jou en of werkgever.
Mijn ervaring is dat de meeste werkgevers bereid zijn bij te dragen aan de coaching omdat dit jouw vitaliteit en ontwikkeling ten goede komt.
Ik wens je veel veerkracht!
Karin
